Trening vs Trening+Dieta

BADANIA

TEMAT

Trening vs Trening + Dieta

Fot. 1: Oddzielanie osocza od krwi w celu oznaczenia hormonów produkowanych w tkance tłuszczowej oraz mięśniowej. Po pobraniu krwi do probówki z antykoagulantem, próbki były wirowane w celu oddzielenia osocza od elementów morfotycznych krwi. Następnie osocze zostało przeniesione pipetą do małych probówek (eppendorfów). Uzyskane osocze przechowywano w temperaturze poniżej -70 stopni Celsjusza, aby zapobiec degradacji hormonów. Po odmrożeniu dokonano oznaczeń poszczególnych białek metodą immunoenzymatyczną.

Analizując rezultaty uzyskane podczas realizacji projektu z zastosowaniem treningu aerobowego oraz połączenia treningu siłowego z aerobowym, doszliśmy do wniosku, że sama aktywność fizyczna przynosi korzystne zmiany, jednak połączenie różnych interwencji może prowadzić do znacznie większych korzyści. Wiedzieliśmy, że wprowadzenie odpowiedniej diety u pacjentów z otyłością może doprowadzić do istotnych zmian metabolicznych, hormonalnych oraz w składzie ciała. Dlatego zdecydowaliśmy się złożyć wniosek o grant na badania dotyczące wpływu diety wysokobiałkowej, opartej na węglowodanach o niskim indeksie glikemicznym, na wskaźniki biochemiczne krwi oraz skład ciała u mężczyzn z otyłością brzuszną stosujących trening zdrowotny. Otrzymaliśmy dofinansowanie z AWF w Krakowie, co umożliwiło nam przeprowadzenie kolejnych pomiarów biochemicznych oraz analizy składu ciała.

Postanowiliśmy porównać trzy grupy: grupę stosującą treningi, grupę łączącą treningi z dietą oraz grupę kontrolną, która nie podlegała żadnej interwencji.

Badanie miało na celu ocenę wpływu ćwiczeń siłowo-aerobowych oraz połączenia ich z dietą wysokobiałkową o niskim indeksie glikemicznym na skład ciała, poziom hormonów tkanki tłuszczowej oraz wybrane wskaźniki metaboliczne u mężczyzn z otyłością brzuszną. Projekt trwał 6 tygodni, a badani wykonywali trzy treningi tygodniowo, trwające 60 minut. Było to randomizowane badanie kliniczne z grupą kontrolną, zatwierdzone przez komisję bioetyczną przy Okręgowej Izbie Lekarskiej.

Fot. 2: Trenerka nadzoruje ćwiczenia siłowe podczas interwencji treningowej. Czujne oko trenera nie pozwala na obijanie się podczas procesu redukcji masy ciała.

Fot. 3: Zmiany w składzie ciała zachodzące pod wpływem podjęcia treningów oraz diety u uczestnika projektu.

Do badania zakwalifikowano mężczyzn, u których obwód talii przekraczał 94 cm, wskaźnik masy ciała (BMI) wynosił powyżej 30 kg/m2 oraz występowały zaburzenia metaboliczne.

Rekrutacja do tego projektu była łatwiejsza w porównaniu do poprzedniego projektu treningowego, ponieważ baza osób zainteresowanych, którą stworzyliśmy wcześniej, umożliwiła nam szybkie zebranie uczestników. Spośród 55 zgłoszonych osób, 53 przeszły kryteria włączenia i zostały losowo przypisane do jednej z trzech grup: grupy stosującej trening siłowy z aerobowym, grupy łączącej trening z dietą oraz grupy kontrolnej bez interwencji. Badanie ukończyły 44 osoby.

Zastosowany trening

Wybór interwencji treningowej nie był dla nas dużym wyzwaniem ze względu na nasze wcześniejsze doświadczenia oraz uzyskane wyniki w poprzednim projekcie. Potwierdziliśmy w nim, że zastosowanie treningów siłowych z elementami aerobowymi przynosi więcej korzystnych zmian w składzie ciała, parametrach biochemicznych oraz poziomie hormonów tkanki tłuszczowej niż wykonywanie samych treningów aerobowych.

Rys. 1: Schemat badań

Zastosowana dieta

Wprowadzenie diety było dla nas nowym wyzwaniem, głównie ze względu na konieczność spełnienia odpowiednich procedur, które zapewniłyby kontrolę nad konsekwentnym stosowaniem założeń diety przez uczestników. Wprowadziliśmy wiele własnych rozwiązań, obejmujących edukację uczestników, przygotowanie indywidualnych przepisów oraz raportowanie rzeczywistego stanu diety za pomocą aplikacji, w której na bieżąco monitorowaliśmy poprawność stosowanych metod. Dodaliśmy również element rywalizacji między uczestnikami, polegający na porównywaniu wyników związanych z utrzymaniem założeń diety, co skutkowało większą motywacją i konsekwencją w realizacji planu. Projektując założenia diety, opieraliśmy się przede wszystkim na doświadczeniach z pracy z pacjentami. Zdecydowaliśmy się na interwencję ad libitum, dającą uczestnikom swobodę wyboru produktów, pod warunkiem, że spełniały one określone wymagania dotyczące jakości i grupy produktów. Uczestnicy otrzymali informacje na temat źródeł pełnowartościowego, niskotłuszczowego białka oraz produktów o niskim indeksie glikemicznym, prawidłowej kompozycji posiłków oraz rozwiązań żywieniowych, które mogliby wprowadzić, aby utrzymać założenia diety przez cały czas trwania projektu. Założenia diety oraz sposób jej stosowania miały na celu uzyskanie trwałych rezultatów po zakończeniu uczestnictwa w badaniu.

Fot. 4: Przykładowe danie diety wysokobiałkowej z węglowodanami o niskim indeksie glikemicznym.

W miseczce znajduje się pełnoziarnista kasza kus-kus, która dostarcza aż 10 g błonnika na 100 g produktu i jest doprawiona suszoną włoszczyzną. Na talerzu serwowany jest duszony łosoś, czerwona papryka, kapusta pekińska, ogórek kiszony oraz kiszona kapusta. Duża ilość warzyw w posiłku obniża indeks glikemiczny, a błonnik oraz sterole i stanole roślinne zawarte w warzywach przyczyniają się do obniżenia poziomu cholesterolu we krwi.

Warto pamiętać, że uczestnikami projektu były osoby otyłe, często z zespołem metabolicznym. W związku z tym, proponując interwencję dietetyczną, musieliśmy uwzględnić trzy główne obszary działania diety:

Zaburzenia metaboliczne w otyłości:
Wprowadzenie wybranych diet klinicznych, mających na celu poprawę parametrów zdrowotnych, szczególnie w zakresie zaburzeń lipidowych, insulinooporności oraz nadciśnienia tętniczego. Zastosowaliśmy dietę o niskim indeksie glikemicznym, bogatą w błonnik, polifenole i produkty nieprzetworzone, jednocześnie ograniczając kwasy tłuszczowe omega-6 oraz tłuszcze nasycone poprzez wprowadzenie chudych źródeł pełnowartościowego białka.
Aktywność fizyczna:
W drugim ważnym obszarze uwzględniliśmy założenia diety sportowej, gdyż badani łączyli treningi siłowe z aerobowymi, które charakteryzowały się wysoką intensywnością. W takich warunkach organizm wymaga dostarczenia odpowiednich proporcji i ilości składników odżywczych, w tym wysokiej jakości białek oraz węglowodanów, które umożliwiają odnowienie glikogenu w mięśniach.
Przebieg i podłoże choroby otyłościowej:
Trzecim istotnym obszarem, na który miała wpływ dieta, było zapobieganie nawrotom choroby oraz osiągnięcie znaczącego spadku masy ciała bez nadmiernych wyrzeczeń ze strony uczestników. Redukcja trzewnej tkanki tłuszczowej oraz utrzymanie masy mięśniowej były głównymi celami podjętych interwencji w leczeniu otyłości. Pozostałe zmiany, takie jak poprawa parametrów metabolicznych oraz regulacji hormonalnej, często są wynikiem zmian w składzie ciała. Zastosowanie diety bogatej w białko oraz węglowodany o niskim indeksie glikemicznym prowadziło do ograniczenia głodu i większego uczucia sytości, co skutkowało nieświadomym ograniczeniem ilości energii w diecie.

Przeprowadziliśmy kompleksowe badania obejmujące pobranie krwi do diagnostyki biochemicznej zaburzeń metabolicznych oraz markerów stanu zapalnego, które zostały wykonane w laboratoriach Diagnostyki w Krakowie. Po oddzieleniu osocza od krwi uczestników, było ono przechowywane w temperaturze około -80 stopni Celsjusza w laboratoriach Katedry Fizjologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, aż do momentu zebrania wszystkich próbek. Następnie, z osocza oznaczyliśmy stężenia hormonów, takich jak leptyna, asprozyna, adiponektyna, iryzyna i omentyna, za pomocą testu immunoenzymatycznego.

Równocześnie przeprowadziliśmy analizę składu ciała, mierząc poziom tkanki tłuszczowej, beztłuszczowej masy ciała oraz mineralizacji kości przy użyciu metody DEXA w Centrum Badań Klinicznych Jagiellońskiego Centrum Innowacji. Dokonaliśmy także pomiarów antropometrycznych, obejmujących wagę, wzrost, obwody ciała oraz grubość fałdów skórnych, które przeprowadziliśmy w klubie fitness Power Zone Kraków.

Dodatkowo, zebraliśmy dane dotyczące diety oraz samopoczucia uczestników badania. Wszystkie uzyskane wyniki zostały następnie poddane analizie, uwzględniając najnowsze publikacje naukowe oraz konsultacje z ekspertami w dziedzinie nauk o zdrowiu i nauk medycznych.

Najbardziej kożystne efekty zdrowotne uzyskały osoby stosujące dietę wysoko białkową z węglowodanami o niskim indeksie glikemicznym w połączeniu z treningami siłowymi z elementami treningu aerobowego.

Najważniejsze wyniki w grupie stosującej połączenie diety i treningów:

-3,92 kg masy ciała w 6 tygodni,
-4,3 kg tkanki tłuszczowej,
-3,8 kg trzewnej tkanki tłuszczowej,
-48% wyjściowego poziomu leptyny,
istotny spadek iryzyny oraz asproznyny,
-12% wyjściowego poziomu cholesterolu całkowitego,
istotny spadek wskaźników insulinooporności (QUICKI oraz FGIR)

Fot. 5: Procedura pozwalająca utrzymać dietę.

Przygotowanie kilku zdrowych posiłków dziennie jest bardzo czasochłonne. Najważniejsze jest aby wprowadzić system pozwalający utrzymać dietę przewlekle. Przygotuj śniadanie, obiad raz na 2 dni i podziel go na 2 porcje dziennie, a na koniec dnia kolację. Taki system pozwala dostarczyć wysokiej jakości produkty w diecie, zapobiega napadą głodu, pozwala utrzymać stabilny poziom energii w ciągu dnia. Na zdjęciu znajdują się 2 porcje makaronu z indykiem, a do nich przygotowany sos warzywny z dodatkiem oleju lnianego oraz posypka z sera żółtego piórko (3% tłuszczu).

Więcej wyników znajdziecie w naszych publikacjach:

Uzyskanie satysfakcjonujących wyników, duże zainteresowanie projektem oraz przyjemna współpraca z uczestnikami są dla nas prawdziwą gratyfikacją za włożony wysiłek w realizację projektu.

W związku z pozytywnym przebiegiem naszych działań planujemy realizację nowego projektu, w którym zastosujemy nowe procedury dietetyczne, treningowe oraz nowe oznaczenia, w tym badania genetyczne.

Wyniki naszych badań przyciągnęły uwagę Polskiej Agencji Prasowej oraz licznych portali związanych z tematyką medyczną, zdrowiem i innymi dziedzinami. Poniżej przedstawiam kilka z nich:

BADANIA

TEMAT